Adwokat Poznań

21 stycznia 2024

Sądowe uregulowanie kontaktów z dzieckiem

W przypadku konfliktu rodziców często zdarza się, że jeden z nich traci kontakt z dzieckiem. Zwykle dzieje się to na skutek manipulacji ze strony jednego z rodziców. O tym jak z prawnego punktu widzenia należy uregulować kontakty z dzieckiem opisano w poniższym artykule.

Kontakty z dzieckiem są prawem i obowiązkiem rodzica. Wynikają z samego faktu bycia rodzicem. Oznacza to, że każdy rodzic ma prawo do kontaktów z dzieckiem, chyba że sąd mu tych kontaktów zakaże, co jednak zdarza się jedynie w wyjątkowych sytuacjach i z ważnej przyczyny, którą najczęściej jest popełnienie przestępstwa przeciwko dziecku, np. przemoc w stosunku do dziecka.

Z prawnego punktu widzenia, a konkretnie zgodnie z art. 113 kro, rodzic i dziecko mają prawo do utrzymywania ze sobą kontaktów niezależnie od władzy rodzicielskiej, zatem nawet osoba, która jest pozbawiona władzy rodzicielskiej (tzn. nie może decydować o sprawach dziecka), jest uprawniona do utrzymywania z dzieckiem kontaktów. Nie ma również żadnego znaczenia czy dziecko pochodzi z małżeństwa czy ze związku pozamałżeńskiego.

Wskazany powyżej art. 113 kro reguluje również w jaki sposób kontakty mogą być uregulowane i jest to:

przebywanie z dzieckiem,
odwiedziny,
spotkania poza miejscem stałego pobytu dziecka,
bezpośrednie porozumiewanie się,
kontakty telefoniczne,
porozumiewanie się z innych środków komunikacji na odległość – w tym z komunikacji elektronicznej. I przy tym punkcie chciałbym się na chwilę zatrzymać – proszę zwrócić uwagę, że kontakty pośrednie realizowane na odległość mogą przybrać formę rozmów audiowizualnych za pośrednictwem internetu z użyciem kamery. W przypadku orzeczenia kontaktów w takiej formie sąd powinien orzec również zobowiązanie do uzyskania lub przyjęcia od drugiego rodzica niezbędnego sprzętu, o ile do tej pory nie był w jego posiadaniu.

Zasadą jest, że jeżeli dziecko przebywa stale u jednego z rodziców, sposób utrzymywania kontaktów z dzieckiem przez drugiego z nich rodzice określają wspólnie, kierując się dobrem dziecka i biorąc pod uwagę jego rozsądne życzenia. Dopiero w sytuacji, gdy rodzice nie są w stanie dojść do porozumienia, bądź gdy zagrożone jest dobro dziecka, sprawę rozstrzyga sąd opiekuńczy. Przepis ten uwzględnia więc praktykę społeczną, bowiem często rodzice są w stanie bez zbędnych konfliktów wypracować kompromis, co powinno być regułą – a zatem najpierw należy podjąć próbę umownego uregulowania kontaktów, a dopiero jeśli okaże się to niemożliwe należy wystąpić do sądu ze stosownym wnioskiem o ich uregulowanie.

Dodam jeszcze, że sąd oprócz całkowitego zakazu kontaktowania z dzieckiem o czym mówiłem na początku, może także ograniczyć kontakty rodzica z dzieckiem, jeśli wymaga tego dobro małoletniego poprzez:

1) zakazanie spotykania się z dzieckiem;

2) zakazanie zabierania dziecka poza miejsce jego stałego pobytu;

3) zezwolenie na spotykanie się z dzieckiem tylko w obecności drugiego z rodziców albo opiekuna, kuratora sądowego lub innej osoby wskazanej przez sąd;

4) ograniczenie kontaktów do określonych sposobów porozumiewania się na odległość;

5) zakazanie porozumiewania się na odległość.

Dodam też, że nie tylko rodzicowi przysługuje prawo do kontaktów, ale także: dziadkom, rodzeństwu dziecka i powinowatym w linii prostej.

Wniosek należy złożyć do sądu rejonowego, wydział rodzinny i nieletnich. Sądem właściwym miejscowo, będzie sąd, w którym miejsce zamieszkania ma dziecko. We wniosku takim należy oznaczyć stronę: wnioskodawcę, uczestnika i dziecko, którego wniosek dotyczy. Wniosek należy także opłacić w wysokości 100 zł.

Istotne jest również, aby nasze żądanie odpowiednio uargumentować, a także udowodnić: czy to poprzez przedłożenie odpowiednich dokumentów, świadków czy np. wydruki wiadomości. W sprawach o uregulowanie kontaktów bardzo często kluczowe znaczenia ma opinia sporządzona przez Opiniodawczy Zespół Specjalistów Sądowych, który bada uczestników i opiniuje o tym jakie są relacje, więzi i w jaki sposób proponuje uregulowanie kontaktów zgodnie z dobrem małoletniego dziecka, a także potrzebą realizowania kontaktów przez rodziców.

Reasumując warto formalnie uregulować kontakty, gdyż wprowadza to pewien porządek, organizację i stabilizację zarówno dla dziecka jak i rodziców, ale także pozwala to na późniejsze egzekwowanie realizacji kontaktów w sądzie. Oczywiście warto rozważyć skorzystanie z pomocy adwokata zajmującego się sprawami rodzinnymi.